Quản lý nhiệm vụ KH&CN

Thông tin chi tiết nhiệm vụ cấp tỉnh đang tiến hành

Tên nhiệm vụ	Nghiên cứu bảo tồn, quản lý và khai thác bền vững loài Hàu răng cưa khổng lồ (Hyotissa hyotis (Linnaeus, 1758)) tại Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ
Tổ chức chủ trì nhiệm vụ	Ban quản lý Khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ
Chủ nhiệm nhiệm vụ	ThS.Trương Hữu Thư
Mục tiêu	Mục tiêu tổng quát Xác định được hiện trạng nguồn lợi Hàu răng cưa khổng lồ và xây dựng được mô hình nuôi hàu răng cưa khổng lồ dựa trên sự đồng quản lý của khu bảo tồn biển và người dân phù hợp tại vùng biển Cồn Cỏ Mục tiêu cụ thể Nghiên cứu đặc điểm sinh học, sinh thái và hiện trạng nguồn lợi hàu răng cưa tại khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ: - Đặc điểm sinh học, sinh thái, phân bố của loài hàu răng cưa khổng lồ tại đảo Cồn Cỏ; - Mật độ và trữ lượng nguồn lợi của hàu răng cưa khổng lồ; - Bản đồ khoanh vùng bảo tồn và vùng khai thác tại vùng biển Cồn Cỏ; Nghiên cứu thử nghiệm sinh sản nhân tạo hàu răng cưa tại tỉnh Quảng Trị: - Bộ số liệu kết quả nghiên cứu thử nghiệm sinh sản nhân tạo hàu răng cưa khổng lồ về lựa chọn bố mẹ nuôi vỗ, tỷ lệ thành thục, tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệ nở, tỷ lệ sống ấu trùng, ... - Báo cáo kết quả thử nghiệm sản xuất giống nhân tạo hàu răng cưa. Nghiên cứu thử nghiệm mô hình nuôi hàu răng cưa trên bãi tự nhiên quanh đảo dựa trên sự đồng quản lý của BQL KBTB đảo Cồn Cỏ và người dân để phục vụ phát triển du lịch tại đảo - Nghiên cứu xác định tiêu chí và lựa chọn địa điểm thử nghiệm mô hình nuôi (phân tích đưa ra tiêu chí, đánh giá nguồn lợi, sinh cảnh, lựa chọn điểm điểm phù hợp….) - Triển khai mô hình thử nghiệm nuôi hàu răng cưa trên bãi tự nhiên (thành lập tổ cộng đồng, xác định chỉ tiêu theo dõi, theo dõi, quản lý, chăm sóc, cơ chế đồng quản lý…) - Đánh giá và đề xuất mô hình nuôi hàu răng cưa phù hợp với điều kiện KBTB đảo Cồn Cỏ (đánh giá hiệu quả, đề xuất mùa vụ, kích cỡ, số lượng cá thể khai thác, mô hình nuôi phù hợp…..) Đào tạo, tập huấn và tuyên truyền hiệu quả mô hình nuôi hàu răng cưa trên bãi tự nhiên quanh đảo dựa vào cộng đồng Tổ chức 02 hội thảo tập huấn kỹ thuật và 01 hội thảo khoa học.
Nội dung nghiên cứu	Nội dung 1: Tổng quan nghiên cứu về đặc điểm sinh học, sinh thái, nguồn lợi, giá trị dinh dưỡng, bảo tồn loài hàu răng cưa trên thế giới và tại Việt Nam Công việc 1.1: Tổng quan nghiên cứu về đặc điểm sinh học, sinh thái và nguồn lợi hàu răng cưa Công việc 1.2: Tổng quan nghiên cứu về giá trị dinh dưỡng và thương mại hàu răng cưa Công việc 1.3: Tổng quan nghiên cứu về sinh sản nhân tạo và ương nuôi ấu trùng hàu răng cưa Công việc 1.4: Tổng quan nghiên cứu về tiêu chí lựa chọn vùng nuôi và phương thức quản lý chăm sóc liên quan đến hàu răng cưa; Công việc 1.5: Tổng quan nghiên cứu về các mô hình bảo tồn, đồng quản lý có sự tham gia của cộng đồng liên quan đến hàu răng cưa; Công việc 1.6: Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội trong và xung quanh khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ (Quảng Trị) liên quan đến bảo tồn, khai thác bền vững nguồn lợi hàu răng cưa. Nội dung 2: Nghiên cứu đặc điểm sinh học sinh sản, sinh thái và hiện trạng nguồn lợi, phân bố hàu răng cưa tại khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ Công việc 2.1: Điều tra, nghiên cứu đặc điểm sinh thái, phân bố hàu răng cưa tại KBTB đảo Cồn Cỏ (đặc điểm nền đáy, môi trường, phân bố theo độ sâu, phân bố vùng địa lý, sinh vật liên quan, …) Công việc 2.2: Điều tra hiện trạng nguồn lợi hàu răng cưa tại khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ (định danh loài, mật độ, trữ lượng, sản lượng khai thác sử dụng…); - Điều tra khảo sát thực địa tại khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ với số lượng mặt cắt là 24 mặt cắt, trong thời gian dự kiến là 12 ngày. - Định loại loài: theo phương pháp truyền thống (phương pháp hình thái so sánh) và phân tích ADN với 4 mẫu đại diện cho 4 vùng quanh đảo, cố định và đưa về phòng thí nghiệm Viện Nghiên cứu Hải sản phân tích. - Xây dựng được bản đồ phân bố về nguồn lợi; - Lựa chọn địa điểm khoanh vùng nuôi có sự tham gia cộng đồng (nằm ngoài vùng lõi và vùng phục hồi sinh thái). Nội dung 3: Nghiên cứu thử nghiệm sinh sản nhân tạo hàu răng cưa tại tỉnh Quảng Trị 3.1. Thu gom nguồn giống bố mẹ hàu răng cưa đạt tiêu chuẩn đưa vào cho đẻ 3.2. Thử nghiệm nuôi vỗ nguồn giống bố mẹ hàu răng cưa 3.3. Thử nghiệm kích thích sinh sản hàu răng cưa 3.4. Thử nghiệm ương nuôi ấu trùng hàu răng cưa 3.5. Đánh giá khả năng sinh sản nhân tạo hàu răng cưa - Thực hiện tại khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ, ngoài cơ sở vật chất hiện có của khu bảo tồn thì cần bổ sung thêm các trang thiết bị phục vụ quá trình sinh sản. - Lựa chọn các cá thể bố mẹ thực hiện kích thích sinh sản bằng phương pháp sốc nhiệt, thu trứng, lọc trứng và ấp trứng, ương nuôi ấu trùng trôi nổi, ương nuôi ấu trùng xuống đáy; - Phương pháp nuôi tảo và kỹ thuật quản lý chăm sóc khi ương nuôi ấu trùng. Nội dung 4: Nghiên cứu thử nghiệm mô hình nuôi hàu răng cưa trên bãi tự nhiên quanh đảo dựa trên sự đồng quản lý của BQL KBTB đảo Cồn Cỏ và người dân 4.1. Nghiên cứu xác định tiêu chí và lựa chọn địa điểm thử nghiệm mô hình nuôi (phân tích đưa ra tiêu chí, đánh giá nguồn lợi, sinh cảnh, lựa chọn điểm điểm phù hợp….) 4.2. Triển khai mô hình thử nghiệm nuôi hàu răng cưa trên bãi tự nhiên (thành lập tổ cộng đồng, xác định chỉ tiêu theo dõi, theo dõi, quản lý, chăm sóc, cơ chế đồng quản lý…) 4.3. Đánh giá và đề xuất mô hình nuôi hàu răng cưa phù hợp với điều kiện KBTB đảo Cồn Cỏ (đánh giá hiệu quả, đề xuất mùa vụ, kích cỡ, số lượng cá thể khai thác, mô hình nuôi phù hợp…..) Nội dung 5: Đào tạo, tập huấn và tuyên truyền hiệu quả mô hình nuôi hàu răng cưu trên bãi tự nhiên quanh đảo dựa vào cộng đồng - Tổ chức các hội thảo tập huấn kỹ thuật - Tuyên truyền hiệu quả của mô hình nuôi - Kiểm tra, bổ sung các thông tin tư liệu cần thiết về nguồn gen được bảo tồn, lưu giữ. - Hội thảo giới thiệu về kết quả bảo tồn khoanh vùng mô hình nuôi cho cán bộ địa phương và người dân. Số lượng người tham dự 30 người. Thời gian triển khai là 1 buổi. Địa điểm tại UBND huyện Cồn Cỏ.
Lĩnh vực nghiên cứu	KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP
Phương pháp nghiên cứu	+ Điều tra khảo sát ở hiện trường. + Phương pháp phân tích trong phòng thí nghiệm + Phương pháp xử lý số liệu, so sánh và đánh giá + Phương pháp khảo sát hiện trạng nguồn lợi phân bố hàu răng cưa khổng lồ + Phương pháp định loại loài:
Kết quả dự kiến	- Mô hình nuôi hàu răng cưa trên bãi tự nhiên quanh đảo dựa trên sự đồng quản lý của BQL KBTB đảo Cồn Cỏ và người dân: Hàu răng cưa khổng lồ kích thước đạt từ 300-500g/con; số lượng 600 -1000 con (10.000m2) - Báo cáo tổng quan về đặc điểm sinh học sinh sản, phân bố và giá trị dinh dưỡng của hàu răng cưa khổng lồ: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao. - Báo cáo nghiên cứu về tiêu chí lựa chọn vùng nuôi và phương thức quản lý chăm sóc liên quan đến hàu răng cưa: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao. - Báo cáo điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội trong và xung quanh khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ liên quan đến bảo tồn, khai thác bền vững nguồn lợi hàu răng cưa: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao - Báo cáo hiện trạng nguồn lợi (mật độ, trữ lượng, sản lượng khai thác) loài hàu răng cưa tại khu bảo tồn biển đảo Cồn Cỏ: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao. - Báo cáo đặc điểm sinh thái, phân bố hàu răng cưu tại KBTB đảo Cồn Cỏ (đặc điểm nền đáy, môi trường, phân bố theo độ sâu, phân bố vùng địa lý, sinh vật liên quan: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao. - Báo cáo kết quả thử nghiệm sản xuất giống hàu răng cưa khổng lồ: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao. - Bộ số liệu về kết quả nghiên cứu thử nghiệm sinh sản nhân tạo (cách lựa chọn bố mẹ nuôi vỗ, tỷ lệ thành thục, tỷ lệ thụ tinh, tỷ lệ nở, tỷ lệ sống ấu trùng): -1 bộ Hồ sơ đầy đủ theo quy định của Nghị định 26/2019/NĐ-CP ngày 8 tháng 3 năm 2019 - Xây dựng được mô hình nuôi hàu răng cưa phù hợp với điều kiện tự nhiên tại Cồn Cỏ: Phản ánh được kết quả thực tế nghiên cứu, đầy đủ cơ sở khoa học có độ tin cậy cao. - 01 Bài báo: Kết quả nghiên cứu KHCN. - Chuyên mục truyền hình: Quá trình nghiên cứu và kết quả thực hiện đề tài
Thời gian thực hiện	30 tháng (31/12/2022 - 30/6/2025)